Dat het gebruik van een soort digitaal kasboek ervoor zou zorgen dat ik stressloos werk van mijn dromen zou kunnen maken, dat had je me een paar jaar geleden niet kunnen wijsmaken. En toch. Dankzij de budget app You Need A Budget gebruik ik mijn geld op een volledig andere manier, zonder stress. 

Ik ben nogal een stresskonijn, helemaal als het over geld gaat.
Zoals ik al vertelde ben ik bang voor geld. Of neen: ik ben bang voor geen geld. Ik vind het belangrijk om marge te hebben, zeker als freelancer. Leven van de liefde en de visvangst mag dan wel romantisch klinken, ik krijg al stress bij de gedachte alleen.

Gooi daar een bouwproject van een paar miljoen tegen (Belgische franken, niet euro’s), en je kunt je voorstellen dat ik onrustig word. Onrust heeft bij mij vaak te maken met een grote factor: te weinig informatie. En dat is een van de redenen dat ik zo zot ben van YNAB. You Need a Budget, voor de volledigheid. Want YNAB is alle informatie over ons geld, op elk moment.

Door enkele jaren geleden YNAB te beginnen gebruiken besefte ik dat een mens eigenlijk niet gigantisch veel weet als hij voortgaat op de stand van zijn rekening. Soms denk je dat je veel geld hebt, maar komt er ineens een grote afrekening en bleek dat je dat geld eigenlijk helemaal niet ter beschikking had. Soms heb je wat spaargeld staan, en gaat je auto kapot, en blijkt dat je dat geld dat je nodig hebt voor een nieuwe motor niet meer kunt gebruiken voor die verbouwing van de badkamer.

Been there, done that, bought the t-shirt.

Ik moet het jullie waarschijnlijk ook niet vertellen.
Ik ben nogal een bange. Zie altijd als eerste alle mogelijke beren op de weg.
Ik denk niet dat ik aan zo’n groot bouwproject was durven beginnen zonder YNAB.
Omdat ik voor ik het programma begon te gebruiken eigenlijk nooit wist of er wel geld was, en waarvoor.

Om een lang verhaal kort te maken verdeel je in YNAB je geld volgens functie. Je geeft elke euro een job, ook je spaargeld. Geld een job geven betekent niet dat je het ook moet uitgeven. Het betekent dat je het ergens voor reserveert (en op die manier altijd weet hoeveel je hebt staan voor een nieuwe auto, schoenen of een ander folieke), maar ook dat je ermee kunt schuiven als je het ergens anders dringender nodig hebt. Want ook dat is het leven. Dat is vooral het leven.

Telkens er geld binnenkomt stel je je de vraag “wat moet dit geld eerst doen voor er nog eens geld binnenkomt?”. De ene keer is dat bij ons “eten betalen”, en “de hypotheek aflossen”. Als dat soort dringende dingen zijn gebeurd, en er is nog wat geld over, dan was dat in de tijd dat we niet bouwden “op restaurant gaan” en “kleren voor Kelly en de kindjes”. Youri koopt bijna nooit kleren, dus dat is een gemak. Nu we aan het bouwen zijn zijn er nieuwe prioriteiten, tegen de verhuis bijvoorbeeld, deze:

In YNAB maak je voor dit soort zaken categorieën met doelen aan.
Rechts zie je wat je al in die categorie hebt zitten. Dat geld kun je dus nergens anders aan uitgeven, en doe je dat wel, dan moet je schuiven met je budget. Wreed handig.

Ik had nog maar net dit lijstje gemaakt toen Youri kwam vertellen dat we nog een condensdroogkast moesten kopen, omdat onze huidige niet handig is in de nieuwe crib. Was zo’n toffe aankoop van een paar honderd euro in het verleden paniek geweest (want nog meer geld nodig, en we moeten nog zoveel kopen), dan was het nu kwestie van schuiven met opgespaard geld van de laatste maanden dat niet was uitgegeven in categorieën als “babysit” (aja, wij gaan nergens meer want doodmoe om zeven uur) en “restaurant” (van hetzelfde) doorschuiven naar mijn nieuwe categorie “condensdroogkast”, en voor de rest van het geld een doel maken met als deadline de maand van onze verhuis. Op die manier weet ik perfect hoeveel geld ik elke maand in die categorie moet steken (YNAB rekent dat voor mij uit) en heb ik een soort afbetalingsplan, maar dan op voorhand. Dat is keihard de max.

Groen betekent dat ik een spaardoel heb gehaald. Voor de bergingrekken wilde ik een bepaald bedrag halen, en dat groen wil zeggen dat ik er ben. Het kan ook wijzen naar een maandelijks doel (van bijvoorbeeld 30 euro per maand), en dat je dat hebt gevuld. Oranje betekent: je bent er nog niet, of: je zou deze maand nog eens geld in dit potje moeten steken als je er hebt na je dringendere uitgaven. Als je op de categorie klikt krijg je een teller per doel.

Tof he? Ik vind van wel.

Er is ook een fase 2 met spaardoelen, voor na de verhuis. Lees: voor als er weer geld is. Hopelijk.

Heb ik mijn condensdroogkastpotje gevuld (hallo, Scrabble), en al mijn andere doelen, en heb ik nog over? Dan weet ik dat ik het met een gerust gemoed in “nieuwe schoenen Kelly” kan stoppen. Is dat niet zo (wat waarschijnlijk eerder het geval is), dan weet ik in elk geval dat het waarschijnlijk wel goedkomt met mijn droogkast.

Het is die hele methodiek achter YNAB die ervoor zorgt dat ik eraan ben durven beginnen, aan onze bouw. Het is die klaarheid die ervoor zorgt dat ik kan blijven ademhalen.

Ik hoor van veel mensen dat ze direct zouden tekenen voor zo’n gemoedsrust, maar dat ze niet weg geraken met YNAB. Want in het Engels. En niet supermoeilijk, maar wel even zoeken hoe het werkt. Meteen de reden dat ik er een cursus over heb gemaakt.

Mensen die de cursus gevolgd hebben posten dit soort dingen in de Facebookgroep die bij de cursus hoort. Ik wil maar zeggen.

Heb je interesse in de online cursus “YNAB voor beginners”? 
Hier kun je je inschrijven en er vandaag nog aan beginnen.

Wie is ingeschreven heeft onbeperkte toegang, je hoeft dus volgende week niet te kunnen starten.

Meer weten? Hier lees je alle blogposts die ik al schreef over YNAB.