Er was veel zon, voor een dag in februari, en een duin die veel hoger leek voor mijn korte dikke kinderpootjes dan hij in werkelijkheid was. Ik herinner me hoe ik erover klom, met rode konen en een belachelijk slechte conditie voor een zevenjarige, en de benen van onder mijn derrière crosste om snel boven te zijn, want daar achter die duin zou hij liggen, de potvis die al een paar dagen de nieuwsberichten domineerde: Valentijn van Sint-André. Meester Albert van het derde leerjaar was al geweest met zijn klas, maar ik zat nog maar in het tweede. En daarbij: mijn grootouders woonden sinds jaar en dag in Koksijde, ik moest het niet hebben van de klasuitstapjes en de journaalberichten voor het gepeupel zulle. Ik had een rechtstreekse verbinding met de first hand information van mijn pepe de visser, die hem live had zien aanspoelen en alles. Heel de zee rood van het potvissenbloed, zo had hij ons verteld via de landlijn!
En zo kwam het dat ik als kind compleet gebiologeerd raakte door een aangespoelde potvis, en op woensdagnamiddag door mijn mama naar Koksijde werd gereden om me eraan te gaan vergapen. Topentertainment, en gratis en voor niets. Dat ik wel een kwartier stond te staren naar de darmen die uit Valentijn zijn buikholte over het strand gedrapeerd lagen, als een paar erg onwelriekende feestslingers. Dat ik de geur van rotte walvis nog altijd op kan roepen, ook al is het dag op dag bijna drieëntwintig jaar geleden. Dat ik ze nog zie voorbijtrekken, de rijen volk, de vele klassen schoolkinderen, aanschuivend langs het kadaver waar het vel al een beetje vanaf begon te hangen omdat de wetenschapslui stukken hadden weggesneden voor verder onderzoek. Lang verhaal kort: het maakte indruk op mijn kinderhart.
Waarschijnlijk daarom dat ik nog weet dat mijn pepe een filmpje van meer dan een uur heeft van de begrafenis, met Valentijn en zijn openhangende buikinhoud op een grote kamion, door de Zeelaan van Koksijde. Dat ik me als kind probeerde voor te stellen hoe mijn leven zou zijn als ze hem ooit weer zouden opgraven om zijn skelet in een museum te zetten, tien of twintig jaar later, iets dat er nooit is van gekomen. Dat er in de gang van mijn lagere school in het dorpje V. jaren een grote zwart-witfoto heeft gehangen van de dode Valentijn met de kinderen van het derde er rond. Dat ik nog altijd aan Valentijn denk als ik langs zijn graf rijd op weg naar mijn grootouders, zijn graf waar al jaren geen gedenkkruisje meer opstaat wegens ooit eens omgewaaid, waarschijnlijk. Maar ik ben hem nog lang niet vergeten. Valentijn van Sint-André, volgens mij was dat na het zinken van The Herald of Free Enterprise het tweede grote nieuwsfeit dat ik bewust heb meegemaakt.
Mijn broer zijn obsessie voor all things potvis nam nog grotere proporties aan dan die van mij, trouwens. In de vorm van duizenden potvissen tekenen, op kaften en fotoalbums en muren en overal waar op getekend kon worden. Ik heb hem speciaal voor deze blogpost gevraagd om hem nog eens uit zijn mouw te schudden, zijn potvis, maar de mens is inmiddels een drukbezet zakenman geworden en had geen tijd. Ik heb Youri dan maar een potvis laten tekenen.
Van in den tijd dat Valentijn en deze dode vis nog zo gezond als een vis waren. God hebbe hun ziel.
Haha, jeugdsentiment een beetje zielig en tegelijk een beetje schattig!
Ook hier kwamen de jeugdherinneringen spontaan opwellen toen ik het nieuws hoorde!
Wie weet was ik wel één van die kinderen (uit het vierde leerjaar) die samen met de meester Valentijn kwamen bezoeken. Ik zie me ook nog steeds paraderen over ’t strand met mijn lichtblauwe ‘apemuts’…
En idd, dat beeld van die darmen die uit zijn buik gulpten, staat ook nog op mijn netvlies gebrand. De geur, daar herinner ik me niets meer van (en misschien maar best ook)
Trouwens, wist je dat ze Valentijn nog steeds niet hebben opgegraven bij Ten Bogaerde omdat de ondergrond blijkbaar te kleiig zou zijn en omdat ie nog niet “verteerd” zou zijn?
Cool. Ik zou dat ook graag eens zien, ik. Live! Een aangespoelde potvis! ‘k Heb het ook deze keer weer gemist. Doeme toch.
Ik zat ook in het 4de en ik herinner mij ook deze potvis, alhoewel ik er blijkbaar een veel romantischer beeld van heb gemaakt in mijn gedachten!