Hoe YNAB (You need a budget) mijn leven veranderde

ynab_uitleg

Een digitale budget planner die ervoor zou zorgen dat ik mijn financiële dromen kan waarmaken aan de lopende band? Maak dat de kat wijs, had ik een paar jaar geleden gezegd. Tot ik YNAB – een soort digitale budget coach- ontdekte, en mijn leven nooit nog hetzelfde was.

You Need A Budget is een soort digitaal kasboek, maar dan niet te vergelijken met de Excel-file of het huishoudboekje dat iedereen die minder geld wil uitgeven op een bepaald punt inschakelt. Er zit een systeem achter YNAB, dat ervoor zorgt dat je consistent en over een langere periode betere financiële beslissingen neemt. Resultaat: plots kun je dingen doen met je geld die je niet voor mogelijk had gehouden. Mijn droomhuis bouwen, in mijn geval, en als zelfstandig minder gaan werken zodat ik op tijd aan de schoolpoort kan staan en een woensdagnamiddag op twee thuis ben.

Zoals al werd verduidelijkt in de commentaren op de vorige post: YNAB is niet per se een programma om geld mee uit te sparen, wel om je inkomsten te budgetteren. Als in: plannen wat je met de centen die binnen komen gaat doen.

Als je daar een tijd mee bezig bent ga je vaak ook automatisch minder of zeker slimmer uitgeven, maar dat is niet het hoofddoel. Het hoofddoel is beslissen waar je prioriteiten liggen, bijsturen waar nodig, zodat je op langere termijn niet elke maand voor onaangename verrassingen komt te staan, en bewust uitgaven kunt doen in plaats van er met je pet naar te slaan. Lees: vol overtuiging twee paar dure maar geweldig mooie schoenen kopen omdat je weet dat het geld nergens anders voor gebudgetteerd is. Raise your hands for fun shoeshopping!

Alle gekheid op een stokje: een voorbereid man is er twee waard, en een voorbereid YNABer zeker vijf.

YNAB gebruik je in je browser, maar er is ook een bijzonder handige mobiele app die je toelaat om onderweg je uitgaven in te geven. Je kunt een account delen met je gezinsleden, als je dat wilt.

De opstart:

Je begint met YNAB door eerst al je rekeningen en andere geldcollecties aan het programma toe te voegen. Ik heb een account voor onze lopende rekeningen en spaarboekjes, een cash account van mezelf en Youri, en ook dat van ons envelopje dat we in huis hebben liggen voor als er plots een dokter van wacht gebeld moet worden. Van zodra al je bedragen erin zitten begin je met het geld dat er op dat eigenste moment is. Je keert niet terug in de tijd om al je uitgaven van maanden ver in te geven, dat vinden ze bij YNAB tijdverlies, en gelijk hebben ze.

YNAB heeft vier belangrijke regels:

  • geef elke euro een job:
    De eerste en belangrijkste regel van het spel. Elke euro die je verdient voeg je in in het systeem (ik heb zelfs al een gevonden muntstuk van 20 cent ingevoerd in mijn cash account. Allemaal tesamen: “fuuuuuuuuuureak!“), en geef je een taak binnen het budget. Dat is, zeker in het begin, vaak gokken. Want hoeveel reserveer je elke maand voor boodschappen, en hoeveel voor kleding? Als ik een euro kreeg voor elke keer dat iemand me zei niet aan YNAB te beginnen omdat ze de toekomst niet konden voorspellen, dan stond ik er financieel nog beter voor dan nu (and believe me, I’m good) Ken jij iemand die de toekomst wel kan voorspellen? Ik niet, en daar is YNAB volledig op voorzien.
  • omarm je echte uitgaven: 
    Stel dat je nog duizend euro hebt, en je weet dat je deze maand nog 600 euro huur moet betalen, 100 euro aan boodschappen nodig hebt, en 50 voor je telefoonrekening. Daarna is alles betaald, wahey! En dus heb je 250 euro over om mee op de lappen te gaan, nieuwe schoenen te kopen en dat leuk kleedseken. Tot plots. De rekening van je gerepareerde auto in de bus valt. Zeshonderd euro, maat. Wat een goede maand leek is op vijf minuten tijd een hele slechte maand geworden, een met stress en miserie.Behalve als je een paar maanden geleden al hebt beseft dat je ooit eens zal moeten betalen om je auto te repareren, en elke maand voor de zekerheid honderd euro aan de kant hebt gezet. Aangezien die honderd euro niet werd uitgegeven (want er was nog niks aan de hand met je joint de culasse) verschoof YNAB alles automatisch elke keer een maand, en aangezien je het niet onder een andere uitgavencategorie had gebudgetteerd raak je het ook niet aan op je bankrekening. Als de factuur dan in de bus valt, dan heb je het geld (of een deel ervan) staan. Geen centje pijn. Het doel van YNAB is om crazy goede maanden en crazy slechte maanden af te zwakken naar crazy gewone maanden. Door vaste kosten als water en electriciteit door twaalf te delen en die kleine bedragen elke maand te reserveren.
  • roll with the punches:
    Een te mooie uitdrukking om naar het Nederlands te vertalen. Zoals al gezegd bij regel 1: je hoeft geen glazen bol te hebben om perfect in te schatten hoeveel je waarvoor moet reserveren. Ik merk dat dit de regel is die de meeste mensen afschrikt, terwijl het net de coolste en meest chille regel of them all is. Want natuurlijk kun je niet weten wat er op je pad komt op een maand, maar dat hoeft ook niet. Chill hast, niemand verwacht dat. Als je vierhonderd euro had voorzien voor boodschappen, en plots is het geweldig mooi weer en je beslist om een barbecue voor twaalf mensen te organiseren, dan is dat helemaal oke. Je checkt je budget, en kijkt waar je het geld vandaan kunt halen.Misschien had je zestig euro gereserveerd voor medische kosten die je niet nodig bleek te hebben. Of kun je wat geld weghalen bij kleding, omdat die nieuwe broek best nog een week of twee kan wachten tot er weer nieuw geld binnen komt om te budgetteren. Lukt het je echt niet om ergens anders geld vandaan te halen, dan sluist YNAB je overspent gedeelte gewoon door naar de volgende maand, waar je het dan kan proberen recht te trekken. Het fijne aan dit systeem is dat je goed ziet dat je geld maar voor één doel kunt aanwenden: geef je het uit aan gin tonics, dan is er minder voor benzine. En omgekeerd. Wat je had gebudgetteerd maar niet hebt uitgegeven schuift ook gewoon door naar de volgende maand.
  • laat je geld oud worden:
    Het ideale YNAB-scenario is om te stoppen met leven van loon tot loon. Je geld laten verouderen, zo noemen ze het. Dus niet op vrijdag honderd euro verdienen en die op zaterdag volledig moeten uitgeven, maar zo goed budgetteren dat je geld kunt gebruiken dat al een maand oud is. YNABers noemen dit hun buffer. Op die manier is er immers veel minder stress dan als je elke cent direct weer nodig hebt om achterstallige rekeningen af te betalen.

Concreet is het kwestie van elke keer dat er geld binnen komt te beslissen wat je ermee kunt doen. En je de vraag stellen: “wat moet dit geld doen voor ik nog eens betaald word?”.

Zeer fijn voordeel: als je het al even bijhoudt krijg je zeer boeiende grafiekjes voorgeschoteld waarin je een overzicht krijgt van je uitgaven en naar wie die voornamelijk gaan. (Hallo Hema!)

Rapporten in YNAB zijn de max

Ik weet dat het in het begin nogal overweldigend kan zijn. Ik raad iedereen aan om net als ik eerst de trial van 34 dagen te installeren, en daarna te zien of het de investering waard is. Wat mij betreft: dubbel en dik. Let wel: ik merk dat heel wat mensen moeite hebben met de Engelse termen uit de financiële wereld. Exact de reden dat ik een Nederlandstalige cursus “YNAB voor beginners” heb gemaakt waarmee ik al honderden mensen op weg heb geholpen. Mensen die dit soort dingen zeggen achteraf.

reviews YNAB voor beginners

Wil je binnen de twee uur je eerste budget opstellen zonder dat je je door een hoop financieel jargon moet worstelen in het Engels? Ga dan zeker aan de slag met mijn online cursus “YNAB voor beginners”, die je op je eigen tempo volgt en waarmee je ook nog eens toegang krijgt tot een afgesloten cursistengroep, vol mensen die hun leven zagen veranderen en anderen helpen om hetzelfde te doen.

Hieronder geef ik je al een overzichtje van mogelijke vaste kosten, zodat je voor jezelf kunt bekijken hoe dat bij jou in elkaar zit.

Reacties

  1. Torill

    Ik doe het ook in een excell, alle dat van die 1/12 voor alle vaste kosten… maar extra voor andere uitgave is wel handig.
    Is die code voor het programma? of voor wat is dat?
    anders wil ik er ook wel eentje per mail, ga dit toch eens bekijken, beetje schuiven etc zou bij mij ook nog wel handig kunnen zijn

  2. Ik heb de trial gedownload en twijfelde enorm. Omdat het ook zo’n klotesituatie is nu om alles in te schatten en ik wil dan ook alles perfect. Ik denk dat ik u een mailke stuur voor een code.

    1. Regel 1: niet perfect willen doen maar weten dat je constant mag en zult moeten schuiven. Eens je daarover heen bent is het dikke fun. ;)

  3. Hilde

    Voor mensen met kinderen is het ook zeer verstandig om een budget te voorzien voor studiekosten. En begin daar op tijd mee, nog van als ze in de luiers zijn bij wijze van spreken. Als je jonge kinderen hebt besef je niet wat die later gaan kosten. We wilden altijd dat we hun studies konden betalen, zodat ze konden studeren wat ze wilden.
    Momenteel hebben we 3 kinderen aan de unief, dat kost een hoop geld. Van toen ze klein waren spaarde ik op een rekening voor de studiekosten. Dat houdt in dat ik bijvoorbeeld een groot deel van het vakantiegeld en de eindejaarspremie, teruggave belastingen en andere extraatjes op die rekening parkeerde. Als je dat 15 jaar volhoudt heb je een mooie som om te starten.
    Om een voorbeeld te geven, de studie die dochter volgt kostte in een bepaald academiejaar 5000 euro wegens aankoop veel materiaal. Dit is de kost zonder kot, eten of kledij van desbetreffende dochter! Gelukkig volgen ze niet allemaal zo een dure richting.
    Volgend academiejaar verhoogt het inschrijvingsgeld tot 890 euro per student.
    In september moet ik dus 2670 euro op tafel leggen. Op dat moment ben ik blij dat die spaarrekening daar is.

  4. Evy

    Hier nog een fan en overtuigde YNAB-er sinds begin dit jaar. Eerlijkheidshalve moet ik er wel zeggen dat ik voor YNAB nooit erg bezig was met onze financiële toestand.
    In december vorig jaar kneep ik het op een gegeven moment heel erg tijdens de feestdagen en met het vooruitzicht op het betalen van verschillende lidgelden. Tijd voor verandering. Via via op de blog van Kathleen terecht gekomen, beginnen lezen, de trailversie gedownload en verschillende “klassen” gevolgd. En ik ben verkocht!
    En inderdaad: regel 3 is de max!

  5. Ook wij hebben een eigen alternatief uitgewerkt. Wij werken met de app Home Budget waarin we noteren welke kosten er zitten aan te komen (verzekeringen, boodschappen, verwarming,…) en wat we ook effectief uitgeven. Echt super handig om te weten wat er nog allemaal zit aan te komen en hoeveel geld je nog kan uitgeven.
    En het werkt ook echt om geld te besparen gewoon door er bewust mee om te gaan.

  6. Het is inderdaad heel goed om op wat voor wijze dan ook beter inzicht te hebben in uitgaven en inkomsten. Het geld komt helaas minder vaak binnen als eenieder wenst ;)

  7. Ik bekeek deze middag nav je log onze jaarlijkse financiële opdoffers en de maandelijkse kosten. Ik lag net niet van mijn stoel, dacht dat ik er zicht op had maar blijkbaar toch minder dan gedacht….

  8. Elke

    Ik ben er via Kathleen ook al enkele maanden mee bezig (sinds januari denk ik) en heel blij dat ik er mee gestart ben! Het is veel duidelijker nu of ik geld heb voor etentjes, kledij, uitstapjes of dat ik daarvoor aan mijn spaargeld zou moeten zitten. Wat me wel wat meer tijd gekost heeft, is begrijpen hoe het werkt met kredietkaarten, maar zéér blij dat die frank ook gevallen is! Op je bankrekening zie je pas de volgende maand wat er af gaat, maar in YNAB doe ik meteen de transfer naar mijn kredietkaart zodat ik aan mijn zichtrekening in YNAB kan zien dat dat geld weg is. Nooit meer schrik dat ik mogelijk een ontoereikend saldo heb in de winkel! ;-)

  9. Is dat dan gelinkt aan je bankrekening? Want ‘geld aan de kant zetten’ voor vanalles en nog wat, dat deed ik vroeger ook. Netjes de jaarlijkse bedragen omzetten in maandelijkse ’te sparen’ bedragen. Tot ik dan eens zin had om te shoppen, en dan was het toch weg…

  10. Ik vind het zo fijn om YNAB te gebruiken, het geeft me zoveel meer inzicht in mijn financiën en zorgt er voor dat ik veel bewuster geniet van de dingen die ik doe omdat ik ervoor kies om dat geld uit te geven :)

  11. Hilde S.

    Ik ben nu toch ook erg benieuwd geworden! :) Morgen ga ik die trial eens downloaden…
    We zitten door de (buitenlandse) job van mijn lief wel met een redelijk complexe financiële constructie van persoonlijke en gemeenschappelijke rekeningen in 2 verschillende landen en verschillende munteenheden. Ben benieuwd of YNAB hiermee überhaupt om kan?!

  12. Ik zit in het kamp van Hilde, Prinses en Torill. Excelsheet (die ik eigenlijk zelfs maar 1x per jaar ofzo opmaak en aanpas) die mijn vaste en te verwachten kosten optelt, totaalbedrag wordt gedeeld door 12 en elke keer aan het begin van de maand op een aparte rekening gestort. Wat nog overblijft, kan ik dus zonder nadenken uitgeven aan schoenen, etentjes, concerten,…

    Wat ik mij afvraag over YNAB: hoe kom je er ooit toe om te leven van het inkomen van vorige maand? Dus in mei mag je dan eigenlijk het geld pas uitgeven dat begin april op je rekening werd gestort? Dan moet je toch ergens een serieuze besparing maken om die buffer op te bouwen? Of mis ik nog ergens iets?

    1. Hey Eftokati, dat van die buffer, daar zit ik zelf nog niet, dus ik heb er nog geen zicht op. Ik vind dat ook niet het belangrijkste, persoonlijk, maar cool zou het wel zijn. :)

  13. Maar dat lijkt me nu echt de max. Ik ga hier zeker mee aan de slag. Bedankt voor de info.
    En heb je die code nodig voor de trialversie?

    1. Hey Myriam, neen, je kan perfect beginnen zonder code, die heb je pas nodig als je het programma voor echt zou kopen, maar je hebt 34 dagen om dat te beslissen. :)

  14. Klinkt interessant. Ik heb het tijden bij gehouden en dat was heerlijk. Idd ik gaf er ook minder door uit. Toch maar weer eens in verdiepen :)

  15. rita ceenaeme

    Zo’n 30 jaar geleden (ben nu 60), in de tijd van verbouwingen en kleine kinderen en ongeregeld inkomen heb ik voor mijzelf een systeem bedacht om financies en rekeningen onder controle te hebben. Wat ik toen bedacht, en ondertussen al 30 jaar gebruik, komt quasi perfect overeen met je beschrijving van het YNAB-programma.
    In de loop der jaren ben ik er trouw en met periodes minder trouw aan geweest. Er zijn aanpassingen en uitbreidingen aangekomen maar de basis is nog altijd hetzelfde.
    Alles gebeurt bij mij (inderdaad) op een excelleke. De lay-out is er geweldig op vooruit gegaan maar het idee erachter is gebleven.

  16. Joke

    Hoi,
    Ik heb eindelijk de tijd genomen om hier te reageren. Sinds ik je post heb gelezen, zijn we gestart met YNAB. Na de trial hebben we het pakket ook aangeschaft. Het bezorgt me wel wat administratie, maar het geeft zo veel rust.
    Rust om te weten dat we het eigenlijk niet zo slecht hebben, en vooral veel bewuster aankopen doen en bepaald zaken bewust niet meer doen/kopen.
    Dus: merci!

  17. OMG. Ik was al 3 keer beginnen YNAB-ben door Kathleen maar ik snapte er nooit niks van en gaf er telkens weer de brui aan (ik had haar beter ook gemaild of gebeld). Ik snapte niet dat “current balance” zoveel wilde zeggen als hoeveel er nú op je rekening staat, dus er klopte nooit niks van al die getalletjes. En nu snap ik het! En het is AWESOME! Dankjewel! :-)

  18. ScOOb

    Wij zijn deze maand ook gestart met YNAB. Over-enthousiast, alles netjes ingegeven, en de balans lijkt te kloppen. Wat binnenkomt, krijgt een plaatsje in het budget. Alleen sukkel ik in mijn hoofd met de niet-maandelijkse kosten, die uiteraard nu wel begroot worden, maar nog niet effectief bijeengespaard zijn. Voorbeeld : elk jaar opnieuw in februari dien ik 240 euro te betalen. Ik zet dus netjes 20 euro in mijn maandelijks budget voor die post. Alleen is het volgende maand al zover, en eindig ik dus volgende maand op een balans van -220 euro, die ik pas volgend jaar zal afgelost hebben, en dus weer in februari 2017 niet voldoende gespaard heb. Als ik dus als die posten autoverzekering,schuldsaldo, belasting,… Dubbel moet gaan begroten, tja dan wordt het wel heel krap.
    Ik had het idee om ze niet apart te begroten maar in één grote pot te zetten, en eens als ze betaald zijn voor de periode uit die pot, er een aparte categorie van te maken. Lijkt dat een goed idee ? Ik hoor graag je bemerkingen !

    1. Hey ScOOb, ik heb dat soort betalingen een beetje anders aangepakt. In jouw geval heb ik -als er maar twee maanden meer waren om 240 euro te budgetteren- in die twee maanden telkens 120 euro gebudgetteerd (en dus wss geld uit andere categorieën moeten nemen om dat geklaard te krijgen), en vanaf die schuld afgelost was deelde ik dan het bedrag door 12 voor het volgende jaar. Op die manier stond ik niet een jaar dubbel af te betalen in een categorie, maar was het even korte pijn, zoals toen ik het vroeger niet had gebudgetteerd en het ook van ergens moest ophoesten. Is dat een antwoord op je vraag? :)

  19. Merel

    Vraagje… Misschien dom, maar loggen jij en Y met hetzelfde emailadres in, of hoe gaat dat in zijn werk? Ik vind nergens een soort ‘deel’-knop.

    1. Awel, dat was één van de redenen dat ik het bij de oude versie heb gehouden: omdat ik niet vond hoe je het met twee moest doen op de nieuwe. Dus ik ga niet kunnen helpen. :/

  20. Eindelijk de moeite genomen om te starten met YNAB en ik zie wel in wat voor effect het kan hebben. Ik hoop alleen dat het me niet te veel extra tijd gaat kosten om telkens alle uitgaven in te geven, maar ik zou er graag een beter zicht op hebben. Nu rol ik te vaak van de ene verrassing in de andere en goed voorbereid zijn, lijkt me fijn.

    Als dit een beetje loopt, ga ik er ook nog eentje opzetten voor mijn zakelijke rekening. Ben benieuwd!

  21. Ann

    Hoe meer ik erover lees, hoe meer ik begrijp dat het gemoedsrust kan geven. Maar wat ik mij in de praktijk nog niet helemaal kan voorstellen: tel jij elke maand alle kleintjes (die je door 12 gedeeld hebt) op, en zet je die apart op een soortement van YNAB-spaarrekening? Waar je het geld weer kunt plukken wanneer de rekening moet betaald worden? Of heb je de discipline om het te laten staan op de zichtrekening onder het mom “dit bedrag moet blijven staan want het dient daar en daar en daar voor”?

    1. Hey Ann,

      waar je geld staat is bij YNAB niet belangrijk, wel dat je voort gaat op je programma en niet op de bedragen op je rekeningen. Als ik elke maand 50 euro budgetteer in een categorie waarvan ik weet dat ik aan het einde van het jaar zeshonderd euro moet betalen, dan kan ik dat geld niet uitgeven in een andere categorie. En dus weet ik dat dat geld sowieso ergens op een rekening zal staan als ik het moet betalen, want ik heb het niet kunnen uitgeven. Meer dan dat is het eigenlijk niet. :)

  22. Ann

    Even een knop omdraaien denk ik, maar ik snap wel wat je bedoelt. Merci voor het snelle antwoord!

  23. Bart

    Gebruik ik al sinds 1 januari 2013.
    Beste investering ooit!
    Nooit meer issues met grote uitgaven zoals kadaster, verzekeringen, belastingen + opvolgen hoeveel zaken je uiteindelijk jaarlijks kosten zoals energie, communicatie, schoolkosten, etc.
    Plus kunnen sparen voor je volgende reis bijvoorbeeld.
    Jaar over vergelijkingen, inzicht in gemiddelde spend per maand, kijken waar je makkelijk kan besparen, kan ik een investering aan of niet?
    Allemaal vragen die ik nu kan beantwoorden.

    Ik raad het iedereen aan.

  24. San

    Razend benieuwd. Ik craag me nu wel iets af ik ben net gescheiden en woon momentezl gratis in bij mijn moeder. Kan ik YNAB best nu al proberen of roch afwachten tot ik in mijn eigen huisje zit en weet wat mijn vaste kosten zijn.

  25. Marijke

    Eigenlijk is het dus kijken wat je die maand (of de komende maanden) opzij moet zetten om grote kosten te kunnen betalen zonder aan de spaarrekening te moeten gaan? Met andere woorden moet je dus eigenlijk hier ook de discipline gaan opbrengen om, als je nog 400 euro op je rekening hebt staan einde van de maand, dit geld niet uit te geven want ‘die en die en die kosten moeten nog komen’. Wij hebben daar eigenlijk een spaarrekening voor. We sparen iedere maand 750 euro. Maar die ook effectief laten staan op de spaarrekening wanneer er grote bedragen binnenkomen gaat niet. Zolang de discipline er is, we geven dat geld niet uit want hebben het over 6 maanden nodig, is het goed. Maar ik vrees er bij mij een beetje voor…

    1. Niet echt, het is elke euro een taak geven, en een bepaalde methodiek volgen die ervoor zorgt dat je aan spaardoelen kunt werken, met geld kunt schuiven, en eigenlijk op elk moment ziet wat je zitten hebt in een bepaalde categorie. Je kunt er hier meer over lezen: https://www.youneedabudget.com/the-four-rules/

      Waar je geld staat is minder belangrijk dan welke taak dat geld heeft, je verdeelt je spaargeld bijvoorbeeld ook in taken, wat niet wil zeggen dat je het ook moet uitgeven. Ik weet perfect wat mijn spaargeld kan doen als het nodig is (een nieuwe auto kopen, bijvoorbeeld), en als er nog geld binnenkomt weet ik dat dat naar vakantiedoelen kan voor de volgende jaren.

      Mijn cursus waarmee je op twee uur je budget opstelt staat trouwens open, mocht je interesse hebben om het te leren: https://tales-from-the-crib.teachable.com/p/budgetteren-voor-beginners-met-ynab

  26. Claire V

    Ik begon met de YNAB-cursus in volle Covid-19 lockdown en ben na 2 maanden completely hooked. Beste investering ever! ’t Is even schrikken om je financiële situatie recht in de ogen te kijken, maar nu wéét ik tenminste wat er op mij afkomt en ik kan er actief op anticiperen. Aanslagbiljet, hospitalisatieverzekering, vakantiebudget, sociale bijdrage, … check! Ik gebruik het woord niet vaak, maar hiervoor maak ik graag een uitzondering: life changer! Maar zò blij dat ik die cursus volgde!

  27. Jurma

    Wat een tof initiatief! Ik begrijp echt vrij weinig van YNAB en zou graag meer over de software te weten willen komen. Wanneer opent de cursus weer en hoeveel moet ik er voor aan de kant leggen?

    Groetjes,
    Jurma

  28. Sarah

    Hi Kelly, nu we het toch over budgetteren hebben. Waar kan ik ergens de prijzen vinden van je online cursussen? Merci :-)

Reageer zelf

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>