Als er een vraag is die ik vaak krijg over budgetteren, dan is het wel deze: “Ik heb helemaal niet veel inkomsten om te budgetteren, heeft het dan wel zin om te betalen voor een app? Als er niks meer binnenkomt, dan maakt dat toch niks uit?“.

Ik snap de vraag, want het is een hele goede. Op het eerste zicht lijkt dat ook zo, dat je geen invloed hebt op je uitgaven, maar niks blijkt minder waar. Veel mensen registeren hun uitgaven en inkomsten in een soort huishoudboekje. Maar dat is niet meer dan dat. Registreren. Schouders ophalen. Je schuldig voelen omdat je geen perfecte mens bent die altijd verantwoorde aankopen doet. Voortdoen.

Daar zit geen plan achter, laat staan een systeem. Dat maakt inderdaad weinig tot niks uit. YNAB is helemaal anders. Dat is een systeem dat je toelaat om actief aan je doelen te werken. Een beetje zoals ik met mijn lijstje van 19 voor 2019: het staat op papier, ik volg op, dat is iets helemaal anders dan zeggen dat ik eigenlijk feitelijk ooit wel eens een massage zou willen laten doen.

In december van 2017 kreeg ik deze mail van Joyce van de blog Huizeke Sluizeken.: “Ik hou al enkele jaren onze uitgaven bij, maar da’s dus zonder het budgetteren op voorhand zoals bij YNAB. Ik merk dat ik nogal sceptisch ben over YNAB omdat ik niet inzie hoe dat ons kan helpen. We zitten momenteel in de lastigste periode van ons leven ooit, financieel dan, doordat we nu ineens een torenhoge huislening hebben én Klaas net zijn ontslag heeft ingediend om als zelfstandige te beginnen maar daar nog geen hoog loon uit haalt. Dan mag je toch budgetteren zoveel als je wil, als het geld niet binnenkomt, kom je er simpelweg niet, hé?”.

Ondertussen is Joyce- mama van drie kinderen tussen 2,5 en 5, en getrouwd met Klaas, zelfstandig fotograaf- al een jaar een devoot YNAB’er. En Joyce is een toffe, dus ze wilde haar ervaring delen.

Joyce: “Ik kon me niet voorstellen dat YNAB iets zou uithalen. Een jaar verder zijn we er zo hard op vooruit gegaan”.

Hoe gaat het ondertussen met jullie, Joyce? En vooral: heeft YNAB iets aan jullie situatie kunnen veranderen?

Joyce: “Het gaat zoveel beter dan toen. En daar zit YNAB voor een groot deel tussen, want geen van ons beiden verdient ineens meer. Het enige verschil is dat we nu anders omgaan met wat binnenkomt, en veel minder voor verrassingen komen te staan. Voor YNAB gingen we zoals de meeste mensen af op onze rekeningstand, waardoor we soms het valse gevoel hadden dat we geld hadden voor een folietje. (lacht) Als dan bleek dat er de dag erna een onverwachte rekening binnenkwam, dan was de fun daar snel af.

Dat hebben we nu niet meer. Ik weet veel beter wat ik uitgeef, ik weet wanneer iets betaald moet worden en zorg dat alles klaarstaat in de juiste categorie, en ik heb veel minder stress over geld.”

Wil dat zeggen dat er geen ruimte meer is voor folietjes?

Joyce: “Neen. (lacht) Het wil wel zeggen dat het leuker is om een folietje te doen, omdat je weet dat het ervan af kan, en daardoor geniet ik er veel meer van dan vroeger, want er is geen schuldgevoel meer. Ik weet dat mijn vaste kosten mooi klaarzitten, en dat alle dingen die we kunnen voorspellen gecoverd zijn. Als er dan over is, dan is het ook echt over.”

Jullie konden ineens zelfs op vakantie!

Joyce: “Ja, iets dat ik een jaar geleden niet eens voor mogelijk hield, want we hadden net gebouwd en nog heel wat kosten aan ons huis. Dankzij YNAB zag ik snel in dat het toch mogelijk was, als we niet te zot deden. In december ben ik met YNAB gestart, en in februari heb ik een huisje in Tsjechië geboekt voor het hele gezin. Eind oktober zijn we nog eens een weekendje weg geweest, in de paasvakantie gaan we nog eens weg, en de vakantie voor de zomer is ook geboekt. Daar zijn we voor aan het sparen met spaardoelen, niet alles is al gecoverd, maar we gaan er wel geraken.”

Heb je alleen spaardoelen voor vakantie?

Joyce: “Neen, ik heb belachelijk veel spaardoelen, maar dat vind ik zelf tof. Ik heb een mastercategorie voor ons huis, waarin alles onderverdeeld zit: “chambrangs”, “terras”, “planten voortuin”. Vroeger waren mijn categorieën veel breder, dan was het “onderhoud en afwerking huis”, maar zo verloor ik uit het oog waarvoor ik concreet aan het sparen was. Het is ook veel leuker om die kleine doelen te zien groeien en dan plots geld te hebben om mee naar de winkel te gaan. Ik heb geen bullet journal, maar YNAB is op dat vlak ook een beetje mijn checklist geworden”.

Ik ga je wat vragen voorleggen die mensen zich vaak stellen. “Waarom zou ik betalen voor een cursus om meer geld over te houden?”. Gevolgd door: “Waarom zou ik elke maand een paar euro abonnementsgeld betalen voor YNAB als ik minder wil uitgeven?”.

Joyce: “Als iets helpt, dan heb ik er niet echt een probleem mee om ervoor te betalen. Ik hield ooit een Excel-file bij, maar daarmee deed ik niet meer dan registreren, wat weinig uithaalde. Het geld dat ik elke maand uitgeef aan YNAB is gebudgetteerd, ik kan zoiets onmogelijk zelf in elkaar steken en ken geen systeem dat even performant is en goedkoper. Als je geen zeven euro per maand hebt om je geldzaken op orde te krijgen, dan is dat volgens mij een teken dat je YNAB zeker nodig hebt. (lacht)

Wat de prijs van de cursus betreft: je kan alles inderdaad zelf uitzoeken, maar dan ben je veel langer bezig. Ik heb drie jonge kinderen, ik had geen zin om het zelf uit te zoeken en gefrustreerd te raken omdat ik het niet snapte, waardoor ik vast was gestopt. De cursus was hapklaar, en op twee uur en half had ik mijn eerste budget opgesteld. Ik zag het als money well spent, en een cadeau aan mezelf en mijn gezin. We gebruiken het ondertussen ook voor Klaas zijn zaak, en hebben nooit nog problemen met BTW, bijvoorbeeld.”

Was Klaas direct mee?

Joyce: “In het begin dacht hij dat het iets was dat wel weer zou overwaaien. (lacht) Ik ben diegene die de meeste zaken ingeeft, hij laat mij doen en is er wel tevreden over.”

Moet je karakter hebben om het vol te houden?

Joyce: “Het wordt even slechter voor het beter wordt, en dan moet je doorzetten. Je moet eerst je situatie bekijken, en dan is het zo dat je de eerste maanden vooral de minder leuke potjes zit in te vullen, omdat je vaak geen volledig jaar hebt om ze aan te vullen voor ze betaald moeten worden. Dan kan het lijken alsof YNAB ervoor zorgt dat je financieel minder aankan. Maar het wordt na een paar maanden vaak makkelijker. Ik raad iedereen aan om het een jaar te geven, omdat je vaste kosten dan pas opgedeeld worden in twaalf maanden, waardoor je meer overhoudt voor leukere dingen als het krap is. Ik zou nooit meer terugwillen naar de tijd voor YNAB, de gemoedsrust die we ervoor hebben gekregen is geweldig, en ja, het gebeurt dat ik het wat laat slabakken en niet alles direct ingeef. Dan trek ik het later wel weer recht. Het moet niet perfect zijn om goed te werken, heb ik geleerd. Soms is het even doorbijten, maar als ik zie hoe we er ondertussen voorstaan is het alles meer dan waard.”

Ik word geweldig blij van dat soort verhalen, en in onze private FB-groep voor cursisten lees ik ze geregeld. Wil jij ook mijn cursus volgen? Zorg dan dat je op de wachtlijst staat, dan krijg je een mail op maandag 11 februari met alle info om je in te schrijven, wat het kost en hoe je zo snel mogelijk kunt starten. Mis het niet, want het is de laatste keer dat ik hem in deze vorm en voor deze prijs op de wereld loslaat.